Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο εμβληματικό Σισμανόγλειο Μέγαρο στη Μεγάλη Οδό του Πέρα στην Κωνσταντινούπολη υπό τον συντονισμό του Γραφείου Δημόσιας Διπλωματίας και σε συνεργασία με τη «Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη», με θέμα «Ο Παγκόσμιος Καζαντζάκης και η απήχησή του στην Τουρκία».
Το κατάμεστο από κόσμο Σισμανόγλειο κατέδειξε με τον πλέον αδιάψευστο τρόπο την παγκοσμιότητα του Καζαντζάκη, αλλά και την επιθυμία του Γενικού Προξένου της Ελλάδας όπως «το Σισμανόγλειο καταστεί ένας ανοιχτός χώρος πολιτισμού προς όλους τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης».
Ο μεταφραστής του Νίκου Καζαντζάκη στα τουρκικά, Χαρούν Ομέρ Ταρχάν, έχει ήδη ολοκληρώσει τη μετάφραση 6 βιβλίων και βρίσκεται στα τελευταία στάδια μετάφρασης του έβδομου, του «Τελευταίου Πειρασμού».
Τουρκία: Ο παγκόσμιος Καζαντζάκης σαγηνεύει την Κωνσταντινούπολη
Η μεγάλη απήχηση του Καζαντζάκη στην Τουρκία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις διάσημες κινηματογραφικές μεταφορές των έργων του, όπως ο "Ζορμπάς" και ο "Τελευταίος Πειρασμός", εξήγησε ο σύγχρονος μεταφραστής των έργων του, γιατί «οι Τούρκοι αγαπούν την τριάδα: Συρτάκι, Ούζο και Ζορμπά».
«Ο Καζαντζάκης της Τουρκίας» και «Ο Γιασάρ Κεμάλ της Ελλάδας»
Αυτή η ταύτιση δεν βασίζεται μόνο στην εμβέλεια και την απήχηση των έργων τους. Οι ζωές και τα έργα των δύο συγγραφέων παρουσιάζουν σημαντικές αναλογίες. Και οι δύο υπέστησαν διώξεις για τις πολιτικές τους απόψεις και οι δύο έζησαν εξόριστοι – ο Καζαντζάκης στη Γαλλία και ο Κεμάλ στη Σουηδία. Η Κρήτη κι ο ιδιαίτερος πολιτισμός της για τον Καζαντζάκη και το Οσμάνιγε στην εύφορη κοιλάδα Τσουκούροβα για τον Κεμάλ, αποτελούν αντίστοιχα τον τόπο-πηγή έμπνευσης για τα έργα τους.
Ο Καζαντζάκης είναι δημοφιλής όχι μόνο για το ύφος του, αλλά και για τα θέματα που πραγματεύεται στα έργα του. Αν και συχνά εκφράζεται σκληρά κατά των Τούρκων, όπως επισήμανε η Κατερίνα Ζωγραφιστού, η θεματολογία του, που περιλαμβάνει την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τους Τούρκους, είναι κάτι επίσης που μαγνητίζει το τουρκικό αναγνωστικό κοινό, κατά τον Χαρούν Ταρχάν.
Οι απόψεις του Καζαντζάκη για τους Τούρκους
Στον «Καπετάν Μιχάλη», εκφράζει έντονα αρνητικά συναισθήματα κατά των Τούρκων, ωστόσο, μέσα στο ίδιο έργο -αναπτύσσει και μια ισχυρή, σχεδόν αδελφική σχέση μεταξύ του Νουρήμπεη και του Καπετάν Μιχάλη. Στο τέλος ο Καζαντζάκης καταφέρνει να δημιουργήσει έναν χαρακτήρα Τούρκου, που κερδίζει τη συμπάθεια του αναγνώστη.
«Ο διχασμός των λαών τον απωθούσε», υπογράμμισε η Κατερίνα Ζωγραφιστού. Αυτή η διεθνιστική προσέγγιση του Νίκου Καζαντζάκη αντικατοπτρίζεται εξάλλου και στη φιλία του Αγά της Λυκόβρυσης με τον Καπετάν Φουρτούνα στο «Χριστός Ξανασταυρώνεται».
Είναι εντυπωσιακό ότι ο Νίκος Καζαντζάκης, μέσα από την ποιητική συλλογή «Τερτσίνες», εμπνέεται από τη μεγαλειώδη προσωπικότητα του Προφήτη Μωάμεθ, αφιερώνοντας ένα από τα ποιήματα στον Προφήτη, κάτι που παραμένει σχετικά άγνωστο στο ευρύ αναγνωστικό κοινό τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας. Αυτό το ποίημα, όπως ανέφερε ο συγγραφέας Νίκος Χρυσός, είναι ένας ύμνος για τον Προφήτη, ο οποίος στην αντίληψη του Καζαντζάκη είναι μία μεγάλη ιστορική προσωπικότητα, ως ιδρυτής μιας θρησκείας.
Η απόδοση της γλώσσας του Νίκου Καζαντζάκη σε μια άλλη ξένη και δη στα τουρκικά αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τους μεταφραστές του.
Σύμφωνα με την Κατερίνα Ζωγραφιστού, «η γλωσσική ιδιομορφία του Καζαντζάκη αποτελεί πρόκληση για όλους τους μεταφραστές του. Την εποχή που έγραφε ο Κρητικός λογοτέχνης, η ελληνική γλώσσα δεν ήταν ακόμα κατασταλαγμένη, υπήρχε ένας γλωσσικός δυϊσμός μεταξύ της δημοτικής και της καθαρεύουσας στην Ελλάδα». Ο Καζαντζάκης επέλεξε τη δημοτική, αντλώντας όμως και λέξεις από διάφορα γλωσσικά ιδιώματα και ελληνικές διαλέκτους, γεγονός που καθιστά την απόδοση του έργου του σε άλλες γλώσσες ένα εξαιρετικά απαιτητικό εγχείρημα.
Ο Χαρούν Ταρχάν αποκάλυψε και μία άλλου είδους λογοκρισία, πολιτική. Επειδή όλοι οι προηγούμενοι μεταφραστές του Καζαντζάκη, όπως εξήγησε, ήταν αριστεροί, λογόκριναν και έκοβαν τα σημεία, όπου ο Καζαντζάκης ασκούσε κριτική στον μαρξισμό και τον σοσιαλισμό.
Η προβολή μάλιστα τέτοιων ειδήσεων στην Ελλάδα εκείνη την εποχή (1970) -κατά τον Νίκο Χρυσό- έδωσε τη δυνατότητα στη χούντα να υποδυθεί ένα ηπιότερο πρόσωπο έναντι της Τουρκίας ή έστω να υποβάλλει την ιδέα στους πολίτες ότι τέτοιου είδους διώξεις είναι πράξεις πάγιας τακτικής της (τουρκικής) εξουσίας.
Πηγή:ethnos.gr
https://thracenews.gr/goiteyei-to-koino-tis-konstantinoypolis-o-n-kazantzakis/
