Με την ενεργοποίηση του άρθρου 122 και το επ’ αόριστον πάγωμα 210 δισ. ευρώ, οι Βρυξέλλες παρακάμπτουν τα βέτο και μετατρέπουν τα ρωσικά κεφάλαια σε στρατηγικό μοχλό πίεσης κατά της Μόσχας
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε σε μια απόφαση με σαφές γεωπολιτικό αποτύπωμα, ακινητοποιώντας επ’ αόριστον τα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται εντός της επικράτειάς της, συνολικής αξίας περίπου 210 δισ. ευρώ. Με την ενεργοποίηση του άρθρου 122 των Ευρωπαϊκών Συνθηκών, η ΕΕ επιχειρεί να θωρακίσει την ισχυρότερη οικονομική της μόχλευση έναντι της Ρωσίας και να βάλει τέλος στην αβεβαιότητα που δημιουργούσε η εξάμηνη ανανέωση των κυρώσεων.
Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων, περίπου 185 δισ. ευρώ, βρίσκεται στο Euroclear στις Βρυξέλλες, ενώ τα υπόλοιπα 25 δισ. ευρώ είναι κατανεμημένα σε τράπεζες πέντε κρατών-μελών. Μέχρι σήμερα, τα χρήματα αυτά παρέμεναν «παγωμένα» στο πλαίσιο του καθεστώτος κυρώσεων, το οποίο απαιτούσε ομόφωνη ανανέωση από τα κράτη-μέλη κάθε έξι μήνες.
Από την ευθραυστότητα στη θεσμική θωράκιση
Η διαδικασία αυτή είχε καταστεί όλο και πιο εύθραυστη, καθώς επαναλαμβανόμενες απειλές βέτο –κυρίως από την Ουγγαρία– έφεραν την ΕΕ αντιμέτωπη με το ενδεχόμενο αιφνίδιας αποδέσμευσης των κεφαλαίων. Ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή κρίση ρευστότητας στο Euroclear και να ταράξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ευρωζώνης.
Αρχικά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εξετάσει την ενεργοποίηση του άρθρου 31.2, που θα μετέτρεπε την ομοφωνία σε ειδική πλειοψηφία στην εξωτερική πολιτική. Ωστόσο, η δυνατότητα κάθε κράτους να μπλοκάρει τη διαδικασία επικαλούμενο «ζωτικούς λόγους εθνικής πολιτικής» κατέστησε τη λύση ανεπαρκή.
Το άρθρο 122 και η «έκτακτη ανάγκη»
Η επιλογή του άρθρου 122 επέτρεψε την υπέρβαση των βέτο, καθώς προβλέπει τη λήψη μέτρων «σε πνεύμα αλληλεγγύης» για σοβαρές οικονομικές διαταραχές, με ειδική πλειοψηφία και χωρίς εμπλοκή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η Επιτροπή υποστήριξε ότι ο πόλεμος της Ρωσίας έχει επιφέρει εκτεταμένες οικονομικές επιπτώσεις στην ΕΕ: διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, αυξημένη αβεβαιότητα, υψηλότερα ασφάλιστρα κινδύνου, μειωμένες επενδύσεις και κλιμάκωση υβριδικών απειλών.
Παρά τις νομικές ενστάσεις και την έντονη κριτική του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, η απόφαση εγκρίθηκε με ευρεία στήριξη από τα κράτη-μέλη.
Γεωπολιτικό μήνυμα και υψηλός πήχης
Με τη νέα ρύθμιση, τα κράτη-μέλη απαγορεύεται ρητά να επιστρέψουν τα κατασχεθέντα κεφάλαια στη ρωσική Κεντρική Τράπεζα. Η αποδέσμευσή τους θα μπορεί να εξεταστεί μόνο εφόσον η Ρωσία τερματίσει τον επιθετικό πόλεμο κατά της Ουκρανίας και πάψει να απειλεί την ευρωπαϊκή οικονομία – και αυτό επίσης με ειδική πλειοψηφία.
Στην πράξη, ο πήχης που τίθεται είναι εξαιρετικά υψηλός, καθιστώντας τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία «κλειδωμένα» για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα, η ΕΕ στέλνει μήνυμα ότι δεν θα αποδεχθεί εξωτερικές πιέσεις ή ειρηνευτικά σχέδια που λαμβάνονται χωρίς την ευρωπαϊκή συμμετοχή.
Για πολλούς στις Βρυξέλλες, η απόφαση αυτή δεν αφορά μόνο τη Ρωσία και την Ουκρανία, αλλά το κατά πόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να λειτουργήσει ως γεωπολιτικός δρων, υπερβαίνοντας την παράλυση της ομοφωνίας και υπερασπιζόμενη συλλογικά τα στρατηγικά της συμφέροντα.
https://thracenews.gr/i-ee-kleidonei-oristika-ta-rosika-periousiaka-stoicheia-kai-perna-se-skliri-geopolitiki-grammi/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου